JC virüs olarak da bilinen John Cunningham Virüsü, genellikle zararsız bir virüstür.
Dünya genelinde insanların yüzde 70 ila 90’ı kan örneğinde bulunur.
JC virüsü olan çocuklar genellikle hiçbir belirti göstermezler. JC virüsü, daha sonraki yaşamda komplikasyonlar olmadan vücutta da bulunabilir. Genellikle böbrekler, kemik iliği ve bazı vücut dokularında bulunur.
Yayınlanan bir makaleye göre, virüs “renal doku üzerinde kalır ve 30 yaş civarında bireylerin yüzde 40-75’inde idrarda giderilebilir.”
JC virüsü tipik olarak zararsız bir enfeksiyondur. Bununla birlikte, virüsü taşıyan bazı kişiler, ilerleyici multifokal lökoensefalopati (PML) olarak adlandırılan potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir durum geliştirme riski altındadır.
Multipl skleroz ve JC virüsü
PML’de sinir hücrelerinin koruyucu kaplaması bozulur ve merkezi sinir sistemine zarar verir.
HIV enfeksiyonu veya multipl skleroz (MS) gibi otoimmün durumları tedavi etmek için bazı ilaçları almak gibi bağışıklık sistemi depresyonu olanlarda PML riski artar. Vücutta uyku halinde olan JC virüsü, reaktive olabilir ve enfeksiyona neden olabilir.
JC virüsünün bu yeniden aktivasyonu ve tedavi edilemez PML gelişimi ciddi fiziksel etkilere yol açabilir. Komplikasyonlar demans, körlük, felç ve nöbetler içerir.
PML tanısı konanların yüzde 50 kadarı ilk birkaç ay içinde tanı alır.
Ramírez ve Palacio, yayınlanan bir makalede PML’nin üç aşamasının olduğunu açıklıyor:
- Aşama 1: Belirtileri olmayan JC virüsü ile ilk enfeksiyon
- Aşama 2: İnaktif JC virüsü, idrar yolu, kemik iliği, bademcikler, akciğerler, dalak ve bağırsak dokusunda mevcut kalır.
- Aşama 3: Beyne ve merkezi sinir sistemine doğru yayılan aktif virüs
Neden çoklu sklerozu olan insanlar PML geliştirme riski altındadır?
PML geliştirme riski olan kişiler şunları içerir:
- Bağışıklık sistemleri HIV veya bazı ilaçlarla tedavi nedeniyle bozulmuş olan hastalar
- Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlarla tedavi edilen multipl skleroz (MS) gibi otoimmün hastalıkları olan hastalar
PML ile bağlantılı ilaçlar şunlardır:
- siklofosfamid
- Kortikosteroidler
- Mikofenolat mofetil
- Natalizumab (Tysabri), rituximab (Mabthera) ve alemtuzumab (MabCampath) dahil olmak üzere monoklonal antikorlar
MS’li hastaları natalizumab alan hastalar için JC virüsünün reaktivasyonu ve PML’ye ilerlemesi için riskler artmaktadır.
Natalizumab tedavisi alan 19 hastayı değerlendiren bir çalışmada yayınlandı. Araştırmacılar ilaçla tedaviye başladıktan sonra JC virüsünün idrar seviyelerinde bir artış buldular. Virüs seviyeleri natalizumab kullanılarak 12 ay sonra yüzde 19’dan yüzde 63’e çıktı.
6 ay sonra, kan örnekleri, virüsün hastaların yüzde 60’ındaki kan hücrelerine girdiğini ortaya çıkardı.
Araştırmacılar ayrıca, vücudun JC virüsüne karşı bağışıklık yanıtının natalizumab ile 12 aylık tedaviden sonra düştüğünü buldular.
İlacın kullanıldığı MS hastalarının birçoğu arasında, idrarında veya kan örneklerinde bulunan virüsün, virüsün beyne ulaşma ve PML’ye neden olma kabiliyeti ile bağlantılı değişiklikler geçirmiş olduklarını bildirmişlerdir.
Bununla birlikte, çalışma katılımcılarının hiçbiri PML beyin lezyonları geliştirmedi.
PML belirtileri
JC virüsüyle enfeksiyon, hücrelerin ölmesine neden olabilir. Virüs, sinir hücrelerinin koruyucu kaplamasını da beynin beyaz maddesini de etkileyebilir.
PML, JC virüsünün beyin enfeksiyonunun neden olduğu agresif, potansiyel olarak ölümcül bir hastalıktır. PML belirtileri hızlı ve birkaç hafta içinde gelişebilir. Ayrıca yavaşça ilerleyebilir, aylar içinde gelişebilir ve ölümle sonuçlanabilir. Şu anda PML için bir tedavi yoktur.
Belirtiler tipik olarak şunları içerir:
- sakarlık
- Artan zayıflık
- Felç veya koordinasyon eksikliği
- Görme, körlük gibi değişiklikler
- Konuşma bozuklukları
- Kişilik ve davranışsal değişiklikler
- Nöbetler
Teşhis ve PML tedavisi
PML çeşitli yöntemler kullanılarak teşhis edilebilir. Bunlar şunları içerir:
- Fiziksel Muayene
- Beynin manyetik rezonans görüntüleme (MRG)
- JC virüsünün varlığını test etmek için omurilik sıvısını lomber ponksiyonla incelemek
PML tanısı, hastalığın erken evrelerinde meydana gelebilecek negatif bir omurilik sıvısı testi ile tamamen ortadan kaldırılamaz.
PML’yi teşhis etmenin başka bir yolu, bir beyin biyopsisinden sonra JC virüs DNA veya proteinleri bulmaktır. Bu test PML tanısında “altın standart” kabul edilirken, ilgili riskler nedeniyle nadiren kullanılır.
MS’in tekrarlanmasının semptomları bazen PML’nin belirtileri gibi görünebilir. MS’li hastalar, durumu tam olarak değerlendirmek için bir sağlık ekibi ile semptomları hakkında konuşmalıdır.
Bir doktor PML teşhisi koyduğunda, tedavi, rahatsızlığa neden olan ilaçları çıkarmak için plazma değişimi kullanımını içerebilir. Destekleyici bakım da yardımcı olabilir.
Günümüzde PML için etkili bir tedavi yoktur ve virüs spesifik antiviral ilaçlar yoktur. ABD Gıda ve İlaç İdaresi, özel deneysel ilaçların özel durumlarda kullanılmasına izin verebilir.
Zaman zaman, bağışıklık rekonstitüsyonu inflamatuar sendromu (IRIS) denilen bir durum ortaya çıkabilir. Bu olursa, HIV’si olmayan hastalarda kortikosteroidler olarak bilinen ilaçlar kullanılabilir.
MS’li kişiler, PML geliştirmek için kişisel risklerini tartışmak için sağlık ekibi ile konuşmalıdır.