Bir organ veya iç doku kaslardaki bir delikten kırıldığında bir fıtık oluşur. Fıtık onarım cerrahisi veya herniorrrafi, yer değiştirmiş dokuları uygun pozisyonlarına geri döndürmeyi içerir.
Fıtıkoplasti, dokularda zayıflamış bölgeye bir mesh yamanın dikildiği bir fıtık onarımı ameliyatıdır.
Fıtık onarımı cerrahisi en sık yapılan ameliyatlardan biridir. VA Cerrahlar Derneği tarafından yapılan bir 2014 araştırmasına göre, yalnızca Amerika Birleşik Devletleri’nde yılda 350.000’den fazla ventral herni ya da abdominal bölgede bulunanlar onarılmaktadır.
Fıtık onarımı hakkında hızlı gerçekler:
- Küçük herni semptomlarına neden olmayabilir
- Genel olarak, fıtık ameliyatları herniorrhaphy veya hernioplasti olarak sınıflandırılır.
- Hernia onarımları günlük ameliyatlardır, bu yüzden insanlar birkaç saat sonra eve giderler.
- Fıtık ameliyatları oldukça güvenli ve etkili kabul edilir.
cerrahlık
Hernilerin dikkat çekici, rahatsız edici veya ağrılı semptomlara neden olmaya başlaması çoğu zaman 1-2 yıl sürer. Bazı insanlar, örneğin, yoğun egzersiz gibi aktiviteler yaparken sadece fıtık belirtileri fark edebilirler.
Fıtık belirtileri ve ameliyatı belirten faktörler aşağıdakileri içerebilir:
- uzun süreli fıtık ağrısı veya rahatsızlık
- günlük aktivitelere müdahale eden ağrı veya rahatsızlık
- zaman içinde yoğunlaşan veya kötüleşen ağrı veya rahatsızlık
- büyük fıtık
- hızlı büyüyen fıtıklar
- Kasık gibi kötüleşebilecek veya büyüyebilecekleri yerlerde herniler
- keskin karın ağrısı ve kusma
- sinirler üzerinde tahrişe ve uyuşmaya neden olan herniler
Bazı durumlarda, herni hiçbir zaman tıbbi müdahaleyi gerektirecek yeterli semptomlara neden olmaz. Ancak herniler ameliyatsız olarak düzelemez veya iyileşemez, bu nedenle negatif belirtiler ortaya çıktığında cerrahi gereklidir.
Onarım türleri
Fıtık cerrahisinin farklı tipleri şunlardır:
Fioriorrafi (doku onarımı)
Herniorrhaphy, fıtık cerrahisinin en eski tipidir ve halen kullanılmaktadır. Cerrah, fıtık üzerinde direkt olarak uzun bir insizyon yaparak daha sonra erişebilecek kadar geniş bir kesim açmak için cerrahi aletler kullanmaktadır.
Dokular veya yer değiştirmiş organlar daha sonra orijinal konumlarına geri döndürülür ve fıtık kesesi çıkarılır.
Cerrah, kas açıklığının ya da fıtığın içinden çıktığı deliğin yanlarını dikiyor. Yara sterilize edildikten sonra, dikişli hale getirilir.
Hernioplasti (mesh onarımı)
Herniyoplastide, kas açma kapama dikişi yerine, cerrah, genellikle polipropilen veya hayvan dokuları gibi esnek plastiklerden yapılmış düz, steril bir ağ ile kaplar.
Cerrah, deliğin etrafındaki delik boyunca küçük kesikler yapar ve daha sonra, yamayı sağlıklı, bozulmamış çevre dokulara diker.
Fıtığı çevreleyen hasarlı veya zayıf dokular, ağları, destekledikleri gibi, destekleyici, güçlendirici bir iskele olarak kullanırlar.
Hernioplasti, gerilimsiz herni onarımı olarak daha iyi bilinir.
Fıtık tipleri
Onarım tipi fıtığın niteliğine bağlı olabilir. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere en yaygın üç fıtık türü vardır:
- İndirgenmiş fıtık: Fıtık, açıldığı deliğe geri itilebildiği zaman.
- İndirgenemez veya hapsedilmiş fıtık: Organ veya abdominal dokular fıtık kesesini doldurduğunda ve içinden geldiği delikten geri itilemez.
- Strangüle herni: Bir organ ya da dokunun bir kısmı fıtığın içinde sıkışıp kaldığı zaman kan akımı sıklıkla kesilir.
Her iki fıtık cerrahisi tekniği ya fıtığa bitişik üç ya da dört küçük kesik yoluyla yanlış yerleştirilmiş dokulara erişmeyi içeren geniş bir kesi veya laparoskopik olarak yapılabilir.
Laparoskopik ameliyatlar video kamera gibi davranan laparoskop denilen ışıklı fiber optik kablo ile yapılır. Laparoskopu küçük kesiklerden geçirerek, cerrahlar birisinin vücudunda ne yaptığını görebilirler.
Kurtarma
Bir kişi hastaneden taburcu edilmeden önce, cerrahları hangi aktivitelerden kaçınılması gerektiğini ve ne kadar süreyle gerektiğini açıklayacaktır.
Fıtık ameliyatlarından sonra tam iyileşme genellikle 3 ila 6 hafta sürer. Genellikle, bir kişinin günlük aktivitelere ve işe geri dönmesi 1 ila 2 hafta sürer.
Komplikasyonlar
Tüm ameliyatlarda olduğu gibi, fıtık onarım ameliyatları ile ilişkili bazı yan etkiler vardır.
Kesi yeri veya yara muhtemelen farkedilir şekilde şişmiş ve kırmızı görünecektir. Ayrıca, özellikle dokunma, genellikle ağrılı olacaktır.
Over-the-counter ağrı veya anti-inflamatuar ilaçlar inflamasyonu ve ilişkili semptomları azaltmaya yardımcı olabilir. Enflamasyon, her saatte bir kez 10 dakikalık aralıklarla bölgeye buz uygulanarak daha çabuk azaltılabilir.
Daha az görülen, ancak fıtık onarım ameliyatları ile ilişkili olası komplikasyonlar ve riskler şunlardır:
- enfeksiyon
- organ veya doku hasarı
- nüks veya fıtık dönüşü
- cildin yüzeyinde seroma veya sıvı dolu bir kese
- karıncalanma veya uyuşmaya neden olan sinir hasarı ve nevralji veya sinir ağrısı
- kabızlık veya yavaş bağırsak hareketleri
- idrara çıkma veya zorluk
- inkontinans veya idrar kaçağı
- Yarada kanama veya iç kanama ve hematom veya kanın toplanması
- yoğun korkutma veya yapışma
- cerrahi kesim ile gelişen kesik fıtık
- fistül veya iki organ arasındaki anormal bir açıklık
- idrar yolu enfeksiyonu
- kan pıhtısı
- pnömoni, akciğer enfeksiyonu veya solunum güçlüğü
- böbrek komplikasyonları veya başarısızlığı
- ağrılı ağrı
Ne zaman doktora görünmek
Bir doktor tarafından değerlendirilmesi gereken belirtiler ve belirtiler şunlardır:
- Kesi, ameliyattan birkaç gün sonra iltihaplı ve ağrılı kalır, özellikle belirtiler daha kötü veya daha yoğun hale gelirse
- Ameliyattan hemen sonraki saatlerde bulunmayan yeni belirtiler gelişir
- ateş
- fıtık çıkıntı rengini değiştirir, özellikle kırmızı veya mor koyu bir gölge
- cilt tonunda solgunluk veya değişiklik
- Kesi, koku ya da berrak sıvıdan kesik kokusu ya da akıntısı
- kesi yarası iyileşmez
- Sert, şiş testisler
- ağrı kesici ilaçlara veya buza cevap vermeyen inflamasyon ve ağrı
- karın krampları
- 3 veya daha fazla gün için bağırsak hareketi yok
- keskin karın ağrısı ve kusma
En sık enfeksiyon olan acil tıbbi müdahale gerektiren daha ciddi komplikasyonlar ameliyattan sonraki gün ve haftalarda ortaya çıkabilir.
Risk faktörleri
Bazı faktörler fıtık onarım ameliyatlarını komplike hale getirebilir ve olumsuz yan etkiler veya cerrahi başarısızlık riskini artırabilir.
Fıtık ve fıtık onarımı için yaygın risk faktörleri şunlardır:
- yaş
- şişmanlık
- gebelik
- aile öyküsü
- Meslek
- kabızlık
- sigara içmek
- yüksek tansiyon
- bağ dokusu bozuklukları
- yetersiz beslenme
Amerikan Koleji Koleji’ne göre, hamilelik durumunda, 2.000 Amerikan kadından 1’i gebeliklerinde bir fıtık geliştirmektedir.
Bir fıtık gelişimi için risk faktörleri, gelişmekte olan veya tekrarlayan herni riskini arttırma eğiliminde olanlarla aynıdır.