Diyabetli kişilerde, yüksek ya da düşük kontrolsüz kan şekerinin ciddi seviyeleri düzeltilmediğinde diyabetik koma ortaya çıkar. Hızlı bir şekilde tedavi edilirse, bir kişi diyabetik komadan hızlı bir şekilde iyileşir.
Bununla birlikte, diyabetik koma ölümcül olabilir veya beyin hasarına yol açabilir. Diyabetli kişilerin kan şekerini kontrol etmeleri ve kan şekeri seviyelerinin hedef aralıkları içinde olmadığında ne yapmaları gerektiğini bilmeleri önemlidir.
Diyabetik komadan önce gelebilecek kontrolsüz kan şekerinin şiddetli semptomları kusma, nefes alma zorluğu, kafa karışıklığı, halsizlik ve baş dönmesini içerir.
Diyabetik komadan iyileşme
Diyabetik koma geliştikten birkaç saat sonra tedavi edilmezse, geri dönüşümsüz beyin hasarına neden olabilir. Hiçbir tedavi alınmazsa, diyabetik koma ölümcül olacaktır.
Ayrıca, çok düşük veya çok yüksek olmaya devam eden kan şekeri seviyelerinin uzun süreli sağlık için kötü olması da mümkündür. Bu diyabetik koma gelişmese bile gerçek kalır.
Düşük veya yüksek kan şekeri seviyelerinin erken belirtilerini fark etmek ve düzenli izleme diyabetli bireylerin kan şekeri seviyelerini sağlıklı aralıkta tutmasına yardımcı olabilir. Bunu yapmak da, ilişkili komplikasyonlar ve diyabetik koma riskini azaltacaktır.
Diyabet nedir?
Diyabet, vücudun kandaki glukoz denen şeker seviyesini kontrol edemediği uzun süreli bir durumdur. Diyabet insülin eksikliğinden, vücudun insülini doğru kullanamamasından veya her ikisinden kaynaklanır.
Diyabeti olmayan kişilerde, insülin genellikle fazla glikozun kan dolaşımından alınmasını sağlar. Bu, hücreleri kandan enerji için ihtiyaç duyduğu glikozu emmeye teşvik ederek yapar. İnsülin ayrıca kalan glikozun karaciğerde glikojen adı verilen bir madde olarak depolanmasına neden olur.
Örneğin bir yemekten sonra, kan glikoz seviyeleri yüksek olduğunda insülin üretimi artar. Kan şekeri normale döndüğünde vücut daha az insülin üretir.
Kan glikoz seviyeleri çok düşük olursa, glikojen olarak depoladığı glikozu serbest bırakmak için karaciğeri uyaran ikinci bir hormon olan glukagon üretilir.
Tip 1 diyabette, insülin üreten pankreas hücreleri zarar görür. Pankreas daha sonra insülin üretemez. İnsanlar günlük olarak insülin almadıkça kan şekeri seviyeleri kontrol edilmemekte ve zarar verici düzeyde yüksek seviyelere çıkmaktadır.
Ek olarak, insülin eksikliği, vücudun hücrelerinin glikozu kandan ememeyeceği anlamına gelir. Bunun yerine, yağ yakarak hayatta kalmak için ihtiyaç duydukları enerjiyi alırlar. Yağın parçalanması, keton adı verilen atık yan ürünlerin açığa çıkmasına neden olur.
Tip 1 diyabet genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde başlar, ancak her yaşta ortaya çıkabilir. Bu şekildeki diyabetli insanlar, ömürlerinin geri kalanında kan glikoz seviyelerini kontrol etmek için insülin enjeksiyonları gerektirir.
Tip 2 diyabette pankreas hala en azından hastalık sürecinde erken insülin üretir, ancak kan glukozunu normal seviyede tutmak için yeterli miktarda değildir. Bu tip diyabet genellikle yaşamın her döneminde gerçekleşebilir, ancak her yaşta ortaya çıkabilir ve özellikle obez olan kişiler arasında yaygındır.
Tip 2 diyabet, diyet ve egzersizle yönetilir, kan şekeri seviyelerinin kontrol edilmesine yardımcı olmak için gereken ilaçlar eklenir.
Nedenler
Üç ana diyabetik koma nedeni vardır. İki neden tip 1 diyabet ile ilişkilidir ve biri tip 2 diyabet ile ilişkilidir.
Tip 1 diyabette diyabetik koma, aynı zamanda diyabetik ketoasidoz olarak da bilinen hipoglisemi veya yüksek kan keton seviyeleri olarak bilinen çok düşük kan şekeri düzeylerinden kaynaklanabilir.
Tip 2 diyabette diyabetik koma düşük kan şekerinden kaynaklanabilir ya da hiperglisemik hiperosmolar sendrom olarak da bilinen çok yüksek kan şekeri düzeylerinden kaynaklanır.
hipoglisemi
Hipoglisemi, kan glikoz seviyeleri çok düşük olduğunda (70 mg / dL’nin altında). Beyin, enerji için glikoz kullanır. Eğer beynin kanında yeterli glikoz yoksa düzgün çalışmaya devam ederse, kapanır. Bu kişinin komaya girmesine neden olur.
Hipoglisemi genellikle sadece insülin ile tedavi edilen kişilerde görülür, ancak vücuttaki insülin seviyelerini arttıran oral ilaçlarla ortaya çıkabilir. Çok fazla ilaç, çok az yemek, fazla egzersiz veya bu faktörlerin bir kombinasyonu kan şekeri seviyelerinin çok düşmesine neden olabilir.
Bu meydana geldiğinde, kişi titrek, terli veya yorgun hissedebilir. Ayrıca baş dönmesi veya baş ağrısı da gelişebilir. Bir glikoz kaynağını yemek ya da içmek kan şekeri düzeylerini tekrar sağlıklı aralığa getirecektir ve kişi neredeyse anında kendini daha iyi hissedecektir.
Semptomlar göz ardı edilirse veya hiç yaşanmazsa, kişi bilinçsiz hale gelir. Değişen kan şekeri düzeylerine bağlı olarak uzun süreli bilinç kaybı diyabetik koma olarak adlandırılır.
Bir diyabetik koma glukoz ve enjekte edici glukagon verilerek hızla tersine çevrilebilir. Beyin kalıcı hasar görmeden önce birkaç saat içinde tedavi verilmelidir.
Diyabetik ketoasidoz
Diyabetik ketoasidoz, kandaki keton seviyeleri çok yüksek olduğunda ortaya çıkan tip 1 diyabetin ciddi bir komplikasyonudur.
Bir birey bir enerji kaynağı olarak şeker yerine yağ kullanıyorsa kandaki keton seviyeleri aşırı derecede artar. Bu, tip 1 diyabetli kişilerde, yeterli insülin veya hastalık almadığı gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkar. Diyabetik ketoasidozlu kişiler de kanında ve hücrelerden geçemedikleri için kanlarında yüksek seviyelerde glukoza sahip olacaktır.
Vücut, glikozun vücudu idrarda bırakmasına izin vererek yüksek glukoz seviyelerini azaltmaya çalışır. Bununla birlikte, bu aynı zamanda vücudun daha fazla su kaybetmesine neden olur.
Diyabetik ketoasidoz bir kişinin yorgun ve çok susadığını ve daha sık idrara çıkmalarına neden olur. Ayrıca mide bulantısı ve kusma, kızarma ve kuru cilt, nefese meyveli bir koku ve nefes darlığı ile birlikte mide bulantısına neden olabilir.
Diyabetik ketoasidoz tedavi edilmezse diyabetik komaya yol açabilir. İnsülin ve sıvı ile hızlı tedavi gerektiren bir tıbbi acil durumdur. Diyabetik ketoasidoz etkili bir şekilde tedavi edilmezse, ölüme yol açacaktır.
Hiperglisemik hiperosmolar sendrom
Diyabetik hiperglisemik hiperosmolar sendrom, genellikle tip 2 diyabetli yaşlı kişilerde yeterince kontrol edilmeyen bir durumdur. Kan glikoz seviyeleri çok yüksek olduğunda oluşur.
Diyabetik ketoasidozda olduğu gibi, hiperglisemik hiperosmolar sendromlu bir kişi yorgun, çok susamış ve daha sık idrara çıkma ihtiyacı duyacaktır.
İki koşul basit bir kan testi ile ayırt edilebilir. Diyabetik ketoasidozdan farklı olarak, hiperosmolar sendromlu bir kişi normal kan keton seviyelerine sahip olacaktır.
Hiperglisemik hiperosmolar sendrom, tedavi edilmezse diyabetik komaya neden olur. Ek olarak, hiperglisemik hiperosmolar sendrom, kalp krizi, felç veya kan pıhtıları gibi kan damarı komplikasyonlarına da yol açabilir.
Hiperosmolar sendrom başlangıçta damarlara tuzlu su çözeltisi verilerek tedavi edilir. Bu ayrıca kan glikoz seviyelerinin düşürülmesine yardımcı olacaktır. Bununla birlikte, glikoz seviyeleri rehidrasyon ile normale dönmezse insülin gerekebilir.
