Son teknolojiyi kullanan araştırmacılar, ortak antidepresanların çalıştığı mekanizmayı incelediler ve nihayetinde eylemlerinden sorumlu olan belirli alıcıları iğnelediler. Bulgular gelişmiş, hızlı etkili antidepresanlar tasarlamanın yolunu açabilir.
Depresyon, düşük duygudurum ve umutsuzluk duyguları ile karakterizedir ve Birleşik Devletler’deki en yaygın ruhsal bozukluklardan biridir. 2014 yılında, ülkenin yetişkinlerinin yaklaşık yüzde 6,7’sini temsil eden, en az bir majör depresif dönem geçiren yaklaşık 15,7 milyon ABD’li yetişkin vardı.
Depresyon tedavisi genel olarak ilaçla birlikte konuşma terapilerini içerir. En sık reçete edilen ilaç sınıfı, seçici serotonin geri alım inhibitörleridir (SSRI’lar) ve bunlar Prozac ve Zoloft gibi markaları içerir.
SSRI’lar depresyonlu bazı insanlara yardımcı olabilir, ancak mükemmel değildirler; Herkes onlara iyi tepki vermez ve bulantı, uykusuzluk, ajitasyon ve erektil disfonksiyon gibi yan etkiler hoş olmayabilir.
Ayrıca, SSRI’ların içeri girmesi biraz zaman alabilir; Bazı insanlar saatlerce hatta dakikalar içinde bazı yararlar sağlayabilecek olsa da, çoğu insan ilaçları haftalar hatta aylar sürene kadar tam antidepresan etkisi hissetmemektedir.
SSRI’ler nasıl çalışır?
Beyinde, nörotransmitterleri hücreler veya sinaps arasında bir boşluğa bırakarak mesajlar nöronlar arasında gönderilir. Serotonin böyle bir nörotransmiterdir. İlk nörondan serbest bırakılır ve ikinci nöronda reseptörlere bağlanır.
Normal olarak, serotonin sinaps içine bırakıldıktan ve mesajını ilettikten sonra, çoğunluk daha sonraki bir tarihte tekrar kullanılmak üzere ilk sinir hücresine geri emilir. SSRI’lar serotoninin tekrar emilmesini engeller. Bu şekilde, serotoninin sinapsta daha uzun süre kalmasını sağlayarak, daha fazla etki yaratırlar.
SSRI’lar 1950’lerden beri tıp bilimi tarafından bilinmesine rağmen, kesin mekanizmaları anlaşılmamıştır. Bunun nedeni, serotoninde bir dalgalanmadan etkilenebilecek en az 1000 tür nöronun bulunmasıdır, ve bu nöronların bazıları heyecanlanabilirken diğerleri de engellenebilir.
Karışık cevap, vücut boyunca her seferinde 14 serotonin reseptör alt tipidir ve herhangi bir tek sinirin reseptör tiplerinin bir kokteyli olabilir. Hangi reseptör alt tipinin en önemli rolü oynadığını ortaya çıkarmak zorlu olmuştur.
Dentat girus rolü
New York, NY’deki Rockefeller Üniversitesi’nden bir grup bilim adamı, kısa bir süre önce, belirli bir sinir hücresi tipi üzerindeki SSRI’lerin etkisine daha yakından bakmaya başladı. Takım, Moleküler ve Hücresel Nörobilim Laboratuvarı araştırma görevlileri Lucian Medrihan ve Yotam Sagi ve Nobel ödüllü Paul Greengard tarafından yönetildi.
Bulguları yakın zamanda dergide yayınlandı.
“Beyindeki birçok farklı sinaps türü, nörotransmiteri olarak serotonini kullanır. Önemli bir konu, antidepresanların sayısız yerde farmakolojik etkilerini başlattıklarını tespit etmektir.”
Paul Greengard
Ekip dentat girus (DG) ‘de bir grup hücre üzerinde yoğunlaşmıştır. Yazarlara göre DG’yi seçtiler çünkü daha önceki çalışmalar “SSRI tedavisinin DG’de sinaptik, hücresel ve ağ adaptasyonlarının çeşitliliğini desteklediğini” belirtti.
Özellikle, ekip DG içindeki kolesistokinin (CCK) ifade eden nöronları araştırdı. Bu nöronlar, depresyon gibi duygudurum bozuklukları ile ilişkili nörotransmiter sistemlerinden yoğun bir şekilde etkilendikleri için ilgi çekiciydi.
Doğru reseptörü bulmak
Çevirme ribozom afinite saflaştırması olarak adlandırılan bir teknik kullanılarak, ekip CCK hücreleri üzerindeki serotonin reseptörlerini tanımlayabilmiştir. Adaçayı şöyle açıklıyor: “5-HT2A olarak adlandırılan bir tip reseptörün SSRI’ların uzun vadeli etkisi için önemli olduğunu, diğer 5-HT1B’nin ise etkilerinin başlamasına aracılık ettiğini gösterebildik.
Çalışmanın bir sonraki adımı, SSK’ların farelerde CCK nöronlarını manipüle ederek etkilerini taklit etme çabalarını içermektedir. Sinir hücrelerini açmak veya kapatmak ve fare beyinlerinin içine küçük elektrotlar yerleştirmek için kemojenetik kullandılar.
Bulgular açıktı. CCK nöronları inhibe edildiğinde, SSRI cevaplarının arabuluculuğu için önemli olan yollar aydınlandı. Başka bir deyişle, bilim adamları ilacı kullanmadan Prozac benzeri bir etki yaratmışlardır.
Bu bulguları desteklemek için ekip havuzda davranış deneyleri ve gözlemlenen yüzme örüntülerini kullandı. Yine, CCK nöronlarının susturulması SSRI’lere verilen farelerin gösterdiği davranışa benzer bir davranış yarattı: daha fazla güçle daha uzun süre yüzdüler.
Araştırmacılara göre, DG’nin ve depresyonu tedavi etmek için önemli olan belirli hücrelerin önemini anlamak, daha az yan etki ile daha hızlı etkili, daha etkili antidepresanlar tasarlamaya yardımcı olacaktır.
Çalışma, sadece 5 yıl önce imkansız olan teknikler kullanılarak gerçekleştirildi ve takip eden çalışmalar, anlayışımızı daha da geliştirecek gibi görünüyor.
