Aşırı aktif mesaneye neden olan nedir?

Aşırı aktif mesane, idrarın kontrolü ve sıklığı ile ilgili bir grup üriner semptomla tanımlanan bir durumdur.

Yetişkin Amerikan nüfusun tahmini yüzde 16’sı aşırı aktif mesaneye (OAB) sahiptir, ancak gerçek sayı bilinmemektedir.

Mesane duvarındaki bir kasın aşırı aktivitesinin, OAB’nin ana nedeni olduğu düşünülmektedir. Kafein ve alkol gibi uyarıcılar da semptomlara neden olabilir.

Nedenler

Çeşitli fiziksel koşullar ve yaşam tarzı alışkanlıkları OAB geliştirme şansını etkileyebilir. Genellikle tek bir nedenin belirlenemediği faktörlerin bir kombinasyonunun sonucudur.

Vücutta, OAB genellikle idrar torbası duvarının ana kası olan detrusor kasındaki spazmların bir sonucudur.

Beyin algıladığında, mesane yarısı dolu olduğunda, genellikle sinir sinyalleri gönderir. Bunlar, pelvik taban ve sfinkter kaslarının idrarı sıkıştırarak, idrarı sıkarken gevşemesine neden olur.

OAB’lı kişilerde detrusor kas kasılmaları rastlantısal olarak ortaya çıkar. Bu mesane içinde çok az idrar olduğunda bile, idrara çıkma ani bir dürtü yol açar. İdrar sfinkter kaslarının nasıl tepki verdiğine bağlı olarak, idrar kaçağı meydana gelebilir.

Sinir hasarı ve nörokognitif bozuklukların, sinir sinyaline müdahale ederek OAB semptomlarına neden olduğu uzun süredir bilinmektedir.

Bazı OAB tanımları nörolojik nedenleri içerir. Diğerleri, mesaneyi etkileyen sinir sistemi durumlarının bir sonucu olarak semptomlara işaret eder.

OAB’de sinir sisteminin rolünü daha iyi anlamak için hala araştırmalar yapılmaktadır.

Bir 2015 araştırması, bir kişinin beyninin, mesanenin hissiyatına başka bir insana göre farklı şekilde tepki gösterebileceğini bulmuştur. Bu, tedavi seçeneklerinin etkili olması için bireysel olarak uyarlanması gerektiği anlamına gelebilir.

Ortak OAB nedenleri şunlardır:

• pelvik organ prolapsusu
• kateter kullanımı
• gerilmiş veya zayıflamış pelvik kaslar
• özellikle menopoz sonrası düşük östrojen seviyeleri
• genişlemiş prostat
• vajina yoluyla doğum yapmak
• mesane taşları veya tümörler gibi mesane anormallikleri
• sinir hasarı
• Parkinson hastalığı, inme ve multipl skleroz
• Alzheimer hastalığı dahil olmak üzere düşünce yeteneğini veya ilgili hastalıkları azalttı
• kalça ameliyatı veya kalça problemleri
• gerilmiş veya zayıflamış mesane kasları
• tamamlanmamış mesane boşalması
• mesane ile yapısal problemler

OAB herhangi bir yaşta kimseyi etkileyebilirken, durumun gelişmesi olasılığı yaşla birlikte büyük ölçüde artar.

Yaşlı yetişkinler arasında çok yaygın olmasına rağmen, OAB sadece yaşlanmanın bir parçası değildir. Birisinin OAB semptomları şiddetlenirse veya günlük hayatı bozarsa, bir doktora görünmelidir.

Aşırı kilo veren veya mesaneyi kısıtlayan herhangi bir şey OAB geliştirme riskini artırabilir.

Faaliyetler aynı zamanda pelvik taban, idrar veya sfinkter kaslarını zayıflatır veya onlara zarar verirse OAB riskini de arttırabilir. Pelvik ve abdominal kasların kullanımını sınırlayan koşullar aynı etkiye sahip olabilir.

Irk ve etnisite arasındaki ilişki hala belirsizdir. Bununla birlikte, bir çalışmada Afrika kökenli Amerikalılar ve İspanyol yetişkinler arasında OAB’nin prevalans oranlarının diğer gruplara göre daha yüksek olduğu bulunmuştur.

Ortak OAB risk faktörleri şunları içerir:

• yaş
• sigara içmek
• aşırı kilolu ya da aşırı yağlı
• gestasyonel diyabet
• gebelik
• sık veya kronik idrar yolu enfeksiyonları
• uzun süreli kabızlık
• uzun süreli dehidrasyon veya aşırı hidrasyon
• kronik öksürük
• İdrarda veya sıvı alımında belirgin bir artışa neden olan ilaçlar

belirtiler

Birçok OAB vakası bildirilmemesine rağmen, eldeki veriler koşulun tüm dünyada yetişkinlerin büyük bir bölümünü etkilediğini göstermektedir.

Amerikalı kadınların yaklaşık yüzde 40’ının ve Amerikalı erkeklerin yüzde 30’unun OAB semptomları yaşadığı düşünülmektedir.

En az 30 milyon Amerikalı yetişkin, OAB semptomlarının günlük aktiviteye rahatsız olduğunu düşünmektedir. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki OAB’nin doğrudan maliyetleri, meme kanseri ve osteoporoz ile aynıdır ve yıllık 12 milyar dolardan fazladır.

Çoğu OAB vakası üç ana semptomla işaretlenir: idrar aciliyeti, idrar sıklığı ve üriner üriner inkontinans (UUI).

İdrar aciliyeti, mesane dolu olmadığında bile idrar yapmanın ani ve kontrol edilemeyen bir isteğini tanımlar. Bazı durumlarda, bu aciliyet, UUI’ye yol açan bir bankaya zamanında ulaşmayı zorlaştırabilir.

İdrar sıklığı, gündüz ve gece boyunca anormal derecede yüksek miktarda idrar yapma ihtiyacını tanımlar. Aşırı sıvı alımı olmaksızın günde sekiz veya daha fazla kez idrar yapma, idrar sıklığı ve OAB belirtisi olabilir.

OAB olanların yaklaşık yarısı UUI veya idrar sızıntısı yaşar. Diğer yaygın OAB semptomları arasında yatak ıslatma ve gece boyunca birkaç kez idrar yapma ihtiyacı bulunmaktadır.

OAB erkekleri ve kadınları eşit olarak etkileme eğilimindedir, ancak anatomi farklılıkları durumun yönlerini etkiler.

Amerikalı kadınların OAB ile benzer bir oranının, aciliyet ve sıklıkta UUI olduğu tahmin edilmektedir.

Bununla birlikte, OAB’lı Amerikalı erkeklerin yüzde 3’ünden azı bu kombinasyonu rapor ediyor. OAB’lı erkekler, kadınlardan daha yüksek oranda noktüri yaşayabilir.

OAB’nin fiziksel belirtileri depresyon da dahil olmak üzere duygusal ve zihinsel belirtilere yol açabilir.

Benzer şekilde, bir kaza korkusu ya da bir banyodan uzak olmak, OAB’lu kişilerde sosyal kaygıya neden olabilir. Daha şiddetli vakalarda, OAB’lı kişiler sosyal durumlardan kaçınabilir veya günlük rutinlerini tamamen değiştirebilir.

OAB’lı birçok insan da kendine saygı ve yakınlık arzusu çekmektedir. Sık sık gece idrara çıkma nedeniyle uyku kaybı, OAB’nin başka bir ortak belirtisidir.

önleme

İlk tedavi yöntemi sıklıkla yaşam tarzı değişiklikleri olsa da, OAB’ı tedavi etmek için ilaç ve minimal invaziv cerrahi seçenekleri mevcuttur.

Sigara, diyet ve aşırı kilolu olmak gibi birçok faktör OAB gelişmesi ve semptomların şiddeti artmaktadır. OAB’ın önlenmesi ve yönetilmesi için önerilen yaşam tarzı değişiklikleri esas olarak aynıdır.

OAB önleme ve yönetim seçenekleri şunları içerir:

• hidratlı fakat aşırı hidratsız kalmak
• kilo kaybetmek
• ilaç veya diyet yoluyla kronik kabızlık tedavisi
• Kegels dahil pelvik taban kas egzersizleri
• idrar ve mesane enfeksiyonlarının tedavisi
• öksürüğü azaltmak için sigarayı bırakmak
• düzenli egzersiz

Birçok yiyecek ve içecek OAB belirtilerini kötüleştirir. Birkaç diyet değişikliği yapmak genellikle semptomları büyük oranda azaltacaktır.

Kafein, alkol ve tuzlu yiyecekler idrar söktürücü, idrar çıkışını artıran ve banyoya yapılan geziler gibi davranabilir.

Baharatlı ve asidik gıdalar mesane astarını tahriş eder, rahatsızlığa neden olur ve tipik olarak daha fazla banyo ziyareti ihtiyacını artırır. Dehidrasyon ayrıca mesane irritanlarının mesane astarı ile daha yakın temas etmesini sağlar ve bu da etkilerini daha yoğun hale getirir.

Kaçınılması gereken yiyecekler ve içecekler şunlardır:

• baharatlı yiyecekler
• tuzlu yiyecekler
• kafeinli yiyecekler ve kahve, çay ve çikolata gibi içecekler
• alkol
• yapay tatlandırıcılar içeren ürünler
• asidik yiyecekler ve içecekler
• turunçgiller ve meyve suları
• meyve suyu, bütün meyve ve soslar dahil domates
• kızılcık suyu ve bütün meyve
• sirke bazlı ürünler
• soda ve gazlı içecekler
• MSG

Soğanlar da mesaneyi tahriş edebilir. Etkisi azaltmak için bunlar pişirilebilir veya arpacıklarla değiştirilebilir.

Soya sosu, ketçap ve hardal gibi çeşniler tuz, şeker ve asitlikte yüksektir. Paketlenmiş yemekler ve şarküteri gibi işlenmiş gıdalardaki koruyucu maddeler de mesane irritanları olarak bilinir.

Şiddetli OAB vakaları veya durumun belirtileri olan kişilerin bu önerileri, uymak istedikleri kurallar olarak ele almaları gerekebilir.

Komplikasyonları önlemek için, ciddi OAB’lu kişilerin sıklıkla evde mümkün olduğunca yemek pişirmeleri tavsiye edilir.