Spirometri: Ne beklemeli?

Bir spirometri, bir insanın ne kadar nefes aldığını ve ne kadar çabuk ölçtüğünü ölçen solunum fonksiyon testidir.

Akciğer fonksiyon testleri, akciğerlerin ne kadar iyi çalıştığını ölçer.

Kısa, basit ve yaygın olarak kullanılan ofis tabanlı bir tanılama testidir.

Neden spirometri?

Bir hemşire veya doktor, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi akciğer rahatsızlığını teşhis etmek için bir spirometri kullanacaktır:

• Astım: Uzun süreli inflamasyon, hava yollarının şişmesi ve daralması.
• Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH): Hava yollarını daraltan ve havadaki akciğerleri boşaltarak güçlükler yaratan bir grup akciğer hastalığı.
• Kistik fibroz: Akciğerlerin ve sindirim organlarının yoğun, yapışkan mukus ile tıkandığı kalıtsal bir durumdur.
• Pulmoner fibroz: Akciğerin hava keselerinde yara dokusunun birikmesi, kanın zayıf oksijenlenmesine yol açar.

Bir doktor, bir kişinin ilerlemesini kronik bir akciğer rahatsızlığı için tedavinin bir parçası olarak izlemek için spirometreyi kullanacaktır. Koşulları nasıl kontrol ettikleri de dahil olmak üzere herhangi bir ilacın etkisini belirlemeye yardımcı olabilir.

Önceki veya şu andaki sigara içenler, 40 yaşından büyüklerin yanı sıra test edilmelidir. İş yerlerinde akciğer gibi zararlı maddelere maruz kalanlar, duman gibi, akciğer sağlığını da bu şekilde kontrol etmeyi düşünmelidir.

prosedür

Spirometri testi, bir spirometre kullanılarak gerçekleştirilen basit bir teşhis testidir. Bir kişi, sonuçları kaydeden spirometre takılı tüpe nefes alacaktır.

Doktor, bronkodilatörler de dahil olmak üzere, aldıkları tüm solunum ilaçları hakkında bir kişiden bilgi isteyecektir. Bronkodilatörler, solunum yollarını gevşetmeye, onları genişletmeye ve nefes almayı kolaylaştırmaya yardımcı olurlar. Bir kişinin testten önce bunları almayı bırakması istenebilir, böylece solunum üzerindeki etkileri test edilebilir.

Bir doktor, bir kişinin nefes almalarına yardımcı olmak için gevşek giysiler giydiğini ve testten önce büyük bir yemek yemediğini önerebilir.

Testi alan kişiler de bundan kaçınmalıdır:

• testten sonraki 24 saat içinde sigara içilmesi
• yorucu egzersiz
• alkol tüketen

Aşağıdaki adımlar prosedür sırasında gerçekleşir:

1. Burun delikleri kapatmak için burun üzerinde bir klip yerleştirilir.
2. Kişi, akciğerlerini doldurabileceği kadar hava solumaktadır.
3. Bir kişi dudaklarını ağzının etrafına sıkıca kapatır.
4. Tüpün içine birkaç saniyeliğine olabildiğince çabuk ve kuvvetli bir şekilde nefes alırlar.

Test, tutarlı ve doğru bir sonuç elde etmek için genellikle en az üç kez tekrarlanır. Üç testten en yüksek değer normal olarak nihai sonuç olarak kullanılır. Randevu 30-90 dakika sürebilir.

Doktor, solunan bir bronkodilatatörü kullanabilir ve sonra testi tekrar uygulayabilir. Bu, bir bronkodilatörün kişinin nefes alma yeteneği üzerindeki etkisini ölçecektir.

Bir akciğer uzmanı veya göğüs hastalıkları uzmanı olarak doktorun derhal geri bildirim vermesi mümkün olmayabilir, sonuçların yorumlanmasını sağlamalıdır.

Sonuçlar

Spirometre zamanla hava akışını ölçer. Sonuçlar, bozulmuş akciğer fonksiyonuna sahip kişilerin değerlendirilmesinde ve izlenmesinde faydalı olan iki değer üretir:

• Zorunlu Vital Kapasite (FVC), tam kapasitede soluyabilecek toplam hava miktarıdır.
• 1 saniye boyunca ölçülen Zorlamalı Ekspirasyon Hacmi (FEV1), FVC’nin ilk saniyesinde hava akışını ifade eder.

FEV1 daha sonra bir kişinin akciğerinde bir saniyede dışarı atılabilen hava miktarını vermek için FVC’ye bölünür.

Normalden düşük bir FVC okuması, sınırlı solunumun bir göstergesidir. FEV1 okuması doktorların solunum probleminin şiddetini belirlemesine yardımcı olur. Düşük FEV1 okumaları daha belirgin bir solunum tıkanıklığı sinyali verir.

Bu bilgi, bir sonraki tedavi adımlarını doktorun belirlemesine yardımcı olabilir. Normal spirometri testi sonuçları kişiden kişiye değişir. Ortalama sonuçlar yaş, boy, cinsiyet ve ırk da dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlıdır.

Test sonuçları genellikle Üçüncü Ulusal Sağlık ve Beslenme Anketi (NHANES III) verilerine dayanarak çeşitli gruplar içindeki ortalama ile karşılaştırılır.

Obstrüktif veya kısıtlayıcı

Tıkanıklıklı bir solunum yolu hastalığı, solunum yollarının daralmasının kişinin hızlı nefes alma kabiliyetini etkilediği, ancak akciğerlerinde normal miktarda hava tutabildiği bir hastalıktır. Bu astım ve KOAH hastaları ile yaygındır.

Bir kısıtlayıcı akciğer hastalığı ile, akciğerler pulmoner fibrozis gibi tam olarak genişleyemediği için hava girişi azalır.

NHANES III’ten elde edilen verilere göre, bir kişinin FEV1 / FVC oranının yetişkinlerde yüzde 70’in altında olması halinde veya 5-18 yaş arası çocuklarda yüzde 85’in altında olması durumunda tıkayıcı bir kusura sahip olduğu söylenmektedir. Bu, birisinin sonuçlarını beşinci yüzdelik seviyenin altına yerleştirir.

Bir doktor, bir bronkodilatör uygulamasından sonra FVC / FEV1 sonuçlarındaki değişikliklerle bir durumun tersine çevrilebilir olup olmadığını kontrol edebilir. Sonuçlarda yüzde 12’lik bir artış, astım gibi bir durumun tersine çevrilmesinde bir bronkodilatörün etkinliğini gösterecektir. Bazı belirtiler KOAH’ta olduğu gibi tersine çevrilemez.

Yetişkinlerde kısıtlayıcı bir örüntü, NHANES III verilerine dayanan beşinci yüzdeden daha düşük bir FVC sonucu ile kanıtlanmıştır. 5-18 yaşlarındaki genç insanlarda, yüzde 80’in altında bir sonuç, akciğerlerde kısıtlayıcı bir duruma işaret etmektedir.

Bir kişinin kısıtlayıcı bir patern gösterdiği tespit edilirse, bir dizi solunum fonksiyon testi yapılmalıdır. Bunlar, kısıtlayıcı bir akciğer hastalığını ve kişinin ne biçimini doğrulamak için yer alacaktır.

Diğer test yöntemleri

Spirometri, en basit ve en yaygın kullanılan solunum fonksiyon testidir, ancak kesin tanı koymak için başka testler gerekebilir.

Akciğer hacim testleri, akciğer kapasitesinin en doğru ölçümüdür.Toplam akciğer hacmini ölçerler ve içlerindeki basınç değişimlerinin akciğer hacminin belirlenmesini sağladığı açık duvarlı küçük, kapalı bir odada oturan kişi ile yapılır.

Akciğer difüzyon kapasitesi, yüzde 0,3 karbon monoksit (CO) içeren bir gaz karışımı kullanarak oksijenin solunan havadan kanın içine ne kadar iyi geçtiğini belirler. Solunan havada kalan CO miktarı, kişinin gazı ne kadar iyi emebileceğini gösterir.

Bu testte yapılan solunum, spirometri testinden daha az yoğun olmakla birlikte, daha uzun sürebilir. Kan da içerdiği hemoglobin düzeyini bulmak için test edilebilir. Hemoglobin oksijen emilimini etkiler.

Nabız oksimetresi, cildin yüzeyine bir sonda koyarak kandaki oksijen seviyelerinin bir tahminini sağlar.

Arteryel kan gazı testleri, kandaki oksijen ve karbondioksit gibi birçok gaz düzeyini ölçer.

Fraksiyonel ekshale nitrik oksit testleri, bir kişinin egzoz havasında ne kadar nitrik oksit olduğunu ölçer.

Ek test yöntemleri, bebeklerde ve çocuklarda ve aynı zamanda spirometri ve akciğer testleri yapamayanlarda akciğer fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılabilir.

Göğüs röntgenleri ve akciğer BT taramaları da akciğerlerin içinde görmek ve belirli koşulları teşhis etmek için kullanılabilir.