Davranış bozukluğu, çocuğun yaşa uygun sosyal normları ve kuralları ihlal ettiği davranışsal bir paternle karakterize bir ruh sağlığı durumudur.
Durum çocuk ve ergenleri etkiler.
Muhalif savunma bozukluğu (ODD) ile birlikte davranış bozukluğu, yıkıcı bir davranış bozukluğu olarak kabul edilir ve gençlerde teşhis edilen en yaygın akıl sağlığı bozukluklarından biridir.
Bu durumdaki gençler, evcil hayvanlar ve diğer hayvanlar da dahil olmak üzere diğerlerine karşı şiddetli ve şiddetli olabilir. Yıkıcı, kırıcı ve zarar verici nitelikte olabilirler.
Davranış bozukluğu ile ilişkili davranış, zaman zaman meydana gelen patlamalar ile sınırlı değildir. Tutarlı ve tekrarlayıcıdır, çocuğun eğitimine, aile hayatına ve sosyal yaşama müdahale etmesine yetecek kadar sık görülür.
Davranış bozukluğu hakkında hızlı gerçekler:
- Davranış bozukluğu 10 yaşından önce veya genç yaşlarda gelişebilir ve kızlarda erkeklerden daha yaygındır.
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tanısı alan dört çocuktan biri davranış bozukluğu gelişme riski taşımaktadır.
- DEHB olan gençlerin yüzde 45 kadarı davranış bozukluğu davranışlarını sergilemektedir.
- Koşullu bir çocuk veya ergen, doğru tanı ve tıbbi tedavi gerektirir.
belirtiler
Davranış bozukluğunun en önemli özelliklerinden biri genellikle, o yaştaki bir çocuk ya da ergen için yaygın olanın ötesine geçen saldırgan, antisosyal davranışlardır.
Davranış bozukluğu olan bir kişi, saldırganlık veya sindirme eylemleri yoluyla diğer insanlara hükmetme gereği ile de yönlendirilebilir.
Davranış bozukluğu olan bir birey, kabul edilen davranış standartlarını ve başkalarının duygularını göz ardı edebilir.
Davranış bozukluğunun duygusal belirtileri şunlardır:
- Pişmanlık eksikliği: Bu, yanlış bir şey yapmama, bir kimseye zarar verme konusunda kötü hissetmeme veya kuralların çiğnenmesi için cezalandırılmaması konusunda suçlu hissetmeme gibi görünebilir.
- Empati eksikliği: Başkalarının duygularını göz ardı edebilir ve soğuk, çaresiz veya uncaring görünebilir.
- Beklentileri dikkate almaz: Birey, okulda veya diğer etkinliklerde iyi performans göstermeyebilir. Net görevler verilmiş olsalar bile, diğerlerinin beklentilerini görmezden gelebilirler.
- Duygusal ifadenin eksikliği: Birey herhangi bir duygu göstermeyebilir. Sığ veya yüzeysel görünebilir ya da duyguları “açık ve kapalı” olarak iradeye dönüştürebilirler. Duygularını gösterdiklerinde, başkalarını manipüle etmek için duygusal tepkilerini kullanabilirler.
Davranış bozukluğu olan bir bireyde davranışlar veya davranışlar şunları içerebilir:
- evde ve okulda kuralları çiğnemek
- zorbalık
- vandalizm
- kavgalara girmek
- çalma
- kırılma ve girme
- yalan söylemek ya da aldatıcı olmak
- başkalarını manipüle etmek
- Okulu asmak
- evden kaçmak
- hayvanlara zulüm
Küçük çocuklar davranış bozukluğu geliştirdiğinde, ilk belirtiler genellikle ısırır ve vurur.
Daha büyük çocuklarda ve gençlerde belirtiler yalan, hırsızlık, dövüş (bazen silahlı), maddi hasar ve cinsel baskıya dönüşebilir.
Davranım bozukluğu olan bireyler, daha fazla saldırganlığa yol açabilecek sosyal ipuçlarını okumakta zorlanabilirler.
Bir başkasının davranışının ondan daha düşman olduğunu varsaymak daha muhtemel olabilir. Bu algılanan düşmanlığa karşılık verdiklerinde, bir duruma gerilim ekleyebilir ve çatışma yaratabilirler.
Davranış bozukluğu, sıklıkla aşağıdakiler dahil olmak üzere diğer koşullarla birlikte bulunur:
- DEHB
- karşıt meydan okuyan bozukluk (ODD)
- kaygı
- depresyon
- bipolar bozukluk
- madde bağımlılığı
tedavi
Davranım bozukluğu olan bir genç, zihinsel sağlık durumu olan bir bireyden ziyade çocuk suçlu olarak algılanabilir. Davranış bozukluğunu yalnızca bir disiplin sorunu olarak ele almak nadiren etkilidir.
Davranış bozukluğunun etkili tedavisinin anahtarı erken müdahale etmektir. Doktorlar ve bakıcılar, bireyin yaşamının, ev, okul, sosyal durumlar ve toplum dahil olmak üzere problemli davranışlardan etkilenen tüm yönlerini ele aldığından emin olmalıdır.
Aile terapisi, çoklu sistemik tedavi ve bilişsel davranışçı tedavinin (BDT) davranış bozukluğu için etkili bir tedavi olduğu bulunmuştur.
Çoklu sistemik tedavi kapsamlı bir yaklaşımdır, yani çocuk veya gencin ev ve okulları da dahil olmak üzere birçok durumda tedavi görmesi anlamına gelir.
Ebeveyn eğitimi, aile bireylerinin davranış bozukluğu ile başa çıkma konusunda etkili araçlar geliştirmelerine, açık sınırlar oluşturmaya, olumlu eylemleri teşvik etmelerine ve yıkıcı davranışları teşvik etmemelerine yardımcı olabilir.
Araştırma, ebeveyn eğitim tekniklerinin uzun vadeli etkinliğini belgelemiştir.
Davranış bozukluğu sıklıkla DEHB gibi diğer koşullarla aynı zamanda gelişirken, bir kişinin karşı karşıya olduğu tüm sağlık sorunlarını ele alması durumunda tedavi daha etkili olacaktır.
Nedenler
Davranış bozukluğunun doğrudan bir nedeni yoktur, ancak araştırmacılar bunun hem genetik hem de çevresel faktörlerden etkilendiğini düşünmektedir.
Ebeveynlerinden biri veya bir kardeşi varsa, çocukların davranış bozukluğu geliştirme riski artmaktadır. Araştırma ayrıca artmış bir davranış bozukluğu ve DEHB riski için genetik bir bağlantı olabileceğini düşündürmektedir.
Bir veya daha fazla ebeveyn veya bakıcı depresyon, şizofreni, kişilik bozukluğu veya alkol bağımlılığı varsa, bir çocuk da davranış bozukluğu riskinde artışa neden olabilir.
Kötüye kullanma, ebeveyn reddi veya ihmali olan çocuklar da davranış bozukluğu geliştirmeye daha yatkın olabilir.
Düşük gelirli veya dezavantajlı bir bölgede yaşamak, bir çocuğun davranış bozukluğunu geliştirme riskini de artırabilir.Bazı araştırmacılar bunun ekonomik, sosyal ve duygusal istikrarsızlığın etkisinden kaynaklandığını öne sürmektedir.
Araştırmacılar, dezavantajlı ebeveynlerin veya bakıcıların sorunlu davranışlara veya davranış bozukluğunun erken belirtilerine müdahale etmek için gerekli becerilere sahip olmadıklarını belirtmektedir. Önleyici bir önlem olarak ebeveyn eğitim programlarının kurulmasını tavsiye eder.
Araştırmalar, DEHB ve davranış bozukluğu yaşayan çocuk ya da ergenlerin kendilerini ifade etmede ya da kendi kendini kontrol etmede kendilerini zorlamayı zorlaştıran nörolojik koşullara sahip olabileceğini düşündürmektedir.
Teşhis
Çocukların ruh sağlığında uzmanlığa sahip bir akıl sağlığı uzmanı davranış bozukluğu teşhisi koyabilir.
Tanı ile ilgili adımlar şunları içerir:
- Çocuğun ve ailenin tam bir sosyal ve tıbbi öyküsünü almak
- çocuklarla görüşme ve gözlemleme
- aile ile görüşme
- standart testler yapmak
- Çocuğun davranışının sosyo-ekonomik bağlamını incelemek
Hemen hemen tüm çocukların hayatlarının bir noktasında yıkıcı ve hatta tehlikeli olan davranışlarda bulunacaklarını belirtmek önemlidir.
Çocuklar davranışlarını okuldaki ve ailedeki etkilerini anlamaya başladıkça, her biri yıkıcı davranış bölümleri yaşayacaklardır. Bu geçici olaylar bir kişinin gelişimi sırasında normaldir.
Bununla birlikte, davranış bozukluğu gibi bir akıl sağlığı durumunun semptomları, kalıcı, tutarlı, sık ve tekrarlayıcıdır.
Yetişkinlerde
Davranış bozukluğu yetişkinliğe devam ederse, giderek daha sorunlu hale gelebilir.
Davranım bozukluğu olan yetişkinler, bir işi sürdürmede veya ilişkilerini sürdürmede zorluk yaşayabilir ve yasadışı ya da tehlikeli davranışlara eğilimli olabilirler.
Bir yetişkinde davranış bozukluğu belirtileri yetişkin antisosyal kişilik bozukluğu olarak teşhis edilebilir.
Görünüm
Ruh Sağlığı Amerika’ya göre, davranış bozukluğu olan pek çok genç, sosyal ve iş yaşamlarını tatmin etmekten zevk alır. Daha önceki tedavi başlar, görünüm daha iyi olur.
Araştırmalar, insanların davranış bozukluğunu gençler olarak değil, küçük çocuklar olarak geliştirdiklerinde, yetişkin olarak suç davranışları sergilemelerinin daha muhtemel olduğunu göstermektedir. Bu her zaman geçerli değildir, ancak ebeveynler ve bakıcılar için bir doktora dikkat etmek ve tartışmak için bir şeydir.
Dikkat Eksikliği / Hiperaktivite Bozukluğu (CHADD) olan Çocuklar ve Yetişkinlere göre, DEHB ve davranış bozukluğu tanısı konan çocukların “okuma zorluğu iki kat daha fazladır ve sosyal ve duygusal sorunlar için daha büyük risk altındadırlar”.
Ebeveynler veya bakıcılar davranışa dayalı bir ebeveyn eğitimi programına katıldıklarında uzun vadeli görünüm gelişir.
Bir çalışmaya göre, ebeveynleri böyle bir programa katılan çocukların yüzde 63’ü davranışlarında küçük bir iyileşme gösterdi, yüzde 54’ü büyük bir gelişme gösterdi ve yüzde 39’u çok büyük bir gelişme gösterdi.
